6 soruda Uyku Terörü

(04.04.2014 Milliyet Gazetesi)

Uyku terörünün semptomları nelerdir? Atak sırasında neler olur?

Gece terörü, uyku terörü ve pavor nokturnus aynı anlama gelmektedir ve çocukluk çağında sık görülen bir sorundur. %1-6 oranında görülmektedir.

Gece uykusunun başlarında ortaya çıkar. Ebeveynler için korkutucu görünse de sağlıksız bir durum olarak kabul edilmemektedir. Aileler gece terörünü ; “gözleri korkulu ve panik bir şekilde açık ve çığlık atıyor” şeklinde tarif etmektedirler.

Hızlı nefes alıp verme, kalbinin hızlı atması ve terleme gibi otonom sistem bulguları mevcuttur. Gözleri açık görünsede kafası karışık gibidir ve yanındakileri tanımamaktadır. Tipik gece terörü 5-15 dakika sürebilir ve sonrasında çocuk normal uykusuna geri döner.

Uyku terörü neden olur?

Ailesel yatkınlık önemli bir sebeptir. Uykusuzluk, yorgunluk, gerginlik, küçük çocuklarda öğle uykusunu bırakmak gibi uykunun derinliğini arttıran durumlarda ortaya çıkma olasılığı artar.

Hangi yaşlarda belirtiler başlar? Ne zaman azalmaya başlar?

2-6 yaş arasında daha sık olarak görülmektedir. 4-5 yıl kadar sürebilir. Ergenlik döneminin sonlarına doğru kendiliğinden ortadan kalkar.

Aile bireyleri nasıl davranmalı atak esnasında neler yapılmalı?

Uyandırmaya çalışmak yerine güvende olduğunu hissettirmek ve uykuya geri dönmesine yardımcı olmak daha doğrudur. Atak sırasında konuşturmaya veya uyandırmaya çalışmak durumu şiddetlendirebilir.

Uyku terörü ile kabusu nasıl ayırabiliriz?

Kabus ile gece terörü farklıdır. Kabus gören çocuk kolayca uyandırılabilir ve uyandığında rahatlar.

Tıbbi bir müdahale gerektirir mi?

Bazı epilepsi (havale) türleri gece terörüne benzerlik gösterir (temporal lob ve frontal lob epilepsisi). Kabus daha kısa sürer, büyük çocuklar ve erişkinlerde daha sık ortaya çıkar. Genellikle tedavi gerektirmez. Sıklıkla aşırı yorgunlukla tetiklenir, uyku düzeni ve uyku miktarının çocuğa yeterli olup olmadığına dikkat edilmelidir. Sık gece terörü geçiren çocuklarda yaklaşık olarak aynı saatlerde oluyorsa, kısa bir süre önce uyandırılması uyku siklusunu (ritmini) kırar ya da değiştirir. Nadir de olsa uyku ilaçları kullanılması gerekebilir. Sık sık veya gündüz hayatını etkileyecek düzeyde gece terörü yaşıyor ise kısa süreli olarak bu ilaçlardan kullanılması önerilir.