Yarıyıl tatil önerileri…

Yarıyıl tatili iki hafta sürüyor. Eskiden beri tartışma konusudur. Çocuklar tatil mi yapsın ders mi çalışsın?

Tatil adı üzerinde bir süre mola almak demek olduğunda göre okul kapandıktan sonra bir süre serbest zaman bırakılmalıdır. Çocuğun nelere yöneldiği izlenmelidir. Daha sonra sevdiği etkinliklere göre onu yönlendirmeli ve tatilini en keyifli biçimde ve faydalı geçirmesine yardımcı olunmalıdır. Bunu yaparken çocuğu sıkmamak, görev haline getirmemek önemlidir. Tatilin tüm sorumluluklardan kurtulmak gibi algılanması doğru değildir. Günlük sorumluluklar (odasını toplamak, dişlerini fırçalamak, büyüme dönemine uygun yeterli miktarda uyumak,v.s gibi) ve okul için gerekli diğer sorumluluklar devam etmelidir.

Anne babalar öğretmenler ödev vermese de çocukları ders çalışmaya zorluyor bu doğru mu? Ne gibi sakıncalar yaratıyor?

Tatil dönemindeki ders çalışmanın ihtiyaca göre belirlenmesi daha doğru bir yaklaşım olur. Abartılı ders çalışma programları çocukları genel bir isteksizliğe veya derse karşı olan motivasyonlarında azalmaya itebilir. En büyük uyumsuzluk ebeveynlerin kendilerine göre bir program oluşturmaları ve çocuğun buna uymasını beklemeleridir.Tatilin en başında çocukla birlikte planlama yapılmalıdır.

Çocuklar tatilde neler yapmalı, nelerden uzak durmalı, neleri kısıtlı yapmalı?

Birçok çocuk tatili daha fazla bilgisayar, Play Station/Wii/PSP vs. oynamak için bekler. Eğer bu beklentiye neden olacak şekilde ödül olarak daha önce belirlendi ise sözler tutulmalıdır. Ancak herşeyin bir sınırı olduğu gibi bunun da limitsiz olmadığı ve ne şartlarda olacağının belirlenmesi çocuk ve ebeveynleri arasındaki bu konu ile ilişkili muhtemel çatışmaları önleyecektir. Daha önemlisi ailesinin sözlerini tuttuğu ile ilgili güveninin sarsılmasını engelleyecektir.

Tatilde çocukların fiziksel, ruhsal ve psikolojik olarak dinlenmesi mi öncelikli? Yoksa öğrendikleri dersleri unutmamaları mı?

Akademik başarı ve okul uyumu her dönem için önem teşkil etse de zihni dinlendirme ve bedensel rahatlık olmadan bunları sağlamak mümkün değildir. Dinlenme ve ders tekrarına ayrılacak zaman belirlenmelidir. İlk dönemden eksikler söz konusu ise tatilde ek ders desteği alınıp alınmayacağı, ne sıklıkta tekrar yapılacağı ve sosyal aktivite olarak seçilecekler tatilin başında sıraya konulmalıdır.

Çocuklar tatilde aileleriyle mi olmalı, yoksa yaşıtlarıyla mı zaman geçirmeli?

Çocukların hayal gücünün ve yaratıcılıklarının en yüksek olduğu okul çağı dönemlerinde nasıl zaman geçirdikleri ve bu zamanın ne kadar kaliteli olduğu klasik olarak bilinen fakat nasıl yapılacağı konusunda tam emin olunamayan bir konudur. Yaşıtları ile zaman geçirmek sosyalizasyon ,iletişim becerilerini geliştirmesi ve enerjisini yönlendirebilmesi açısından çok değerlidir. Akranları ile daha çok zaman geçirmeyi talep etse de çocuklar ebeveynlerine de ihtiyaç duyar. Anlık karar verdiklerinden hızlı bir şekilde arkadaşa yönelebilirler ki bu oldukça normal içgüdüsel bir davranıştır. Sizinle zaman geçirmesi için onu ikna etmeniz gerekebilir. “Biliyorum arkadaşlarınla oynamak istiyorsun, bu senin hakkın. Ailece birşeyler yapmak da eğlenceli olabilir. Bize de vakit ayırabilirmisin? Mesela yarın sabah arkadaşlarınla zaman geçir. Öğlen dinlendikten sonrası için bir plan yapalım, ne dersin?” gibi…

Tatilin bitmesine yakın, birinci dönem öğrendikleriyle ilgili kısa tekrarlar yaptırılması faydalı olur mu?

İlkokulun ilk yıllarındaki çocuklar için her gün kitap okuma alışkanlığı önemlidir. Henüz yeni öğrenilen okuma becerisi geliştirilmeye devam edilmelidir. Tatil olduğu için okumak istediği kitapları kendinin seçmesine izin verilebilir. Daha sonra anladıklarını anlatması istenebilir, anlatma yeteneği gelişirken ebeveynleri ile paylaşımda bulunmasına da katkıda bulunur.

Ödevler tekrar için yeterli ise ayrıca bir tekrara gerek kalmayabilir. Öğretmenler bu ayrıntıyı düşünerek ödev hazırlarlar. Her okulun tarzı farklı olabilir. Çocuğunuzun eksik olduğu konulara yönelmeniz yardımcı olabilir.

Tatilde anne baba çocuğa ders çalıştıracaksa nasıl bir tutum izlemelidir?

Her çocuğun öğrenme şekli ve hızı farklıdır. Çocuğun görsel mi işitsel mi öğrendiğinin bilincinde olmak oldukça yardımcıdır. Çok yoğun bir ders çalıştırma temposu ebeveyn-çocuk ilişkisini olumsuz yönde etkileyeceğinden bu tempoyu ebeveynlerden ziyade bir eğitmenin üstlenmesi çok daha yararlı olacaktır.

Tatil dönemi olduğu akılda tutulmalı ve çok uzun çalışma programlarından kaçınılmalıdır. Tüm yıl aynı tempoda çalışılmasını beklemek doğru olmaz.

Sinema, tiyatro, müzikal gibi aktiviteler çocuklar için yararlı, ancak her çocuk bunlardan hoşlanmıyor. Bu durumda çocuğa mı fikri sorulmalı, yoksa aile mi alternatif yaratmalı?

Aktivite planlarken hep birlikte eğlenecek aktiviteler seçilmesi çocuklar kadar ebeveynlerin de motivasyonunu arttıracaktır. Dolayısıyla, eğlenceli aktiviteler planlayan ebeveynlerin önerdiği diğer aktiviteleri de deneme konusunda çocuklar daha istekli olacaklardır. Evet-hayır gibi keskin ve geri dönüşü zor cevaplara neden olmayacak şekilde sorulmalı, “…. İstermisin?” yerine “önce …. yapar, daha sonra ….. dener sonra da yemek yeriz. Ne dersin?” gibi açıklayıcı cümlelerle sormak çocuğun zihninde canlandırmasına ve gerçekten isteyip istemediğine karar vermesinde yardımcı olur.